İçeriğe atla

Eleanor Marx

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Babasının hitap şekliyle "Tussy", Eleanor Marx

Eleanor Marx (16 Ocak 1855 - 31 Mart 1898) Marksist yazar ve politik eylemci. Karl Marx'ın en küçük kızıdır.

Karl Marx ve Jenny von Westphalen çiftinin altıncı çocuğu olarak Büyük Londra'da dünyaya geldi. Babasının anlattığı hikâyelerden de etkilenerek ilk önce edebiyata, henüz on iki yaşındayken İrlandalı üç vatanseverin Manchester'da idam edilmesinden sonra politikaya ilgi duymaya başladı.

On altı yaşındayken babasının sekreteri oldu ve babasıyla birlikte konferanslara katılma amacıyla dünyayı gezmeye başladı. Paris Komünü üyelerinden gazeteci Hippolyte Lissagaray'a âşık oldu ama aradaki büyük yaş farkı sebebiyle (Lissagaray 32, Eleanor 17 yaşındaydı) babası bu ilişkiyi onaylamadı. Brighton'a dönerek öğretmen oldu.

1880'lerin başında babasının bitmemiş el yazmalarını toparlamaya ve Kapital'in İngilizce yayımlanmasını sağlamaya çalıştı. 1884'te Büyük Britanya'nın ilk sosyalist partisine, Sosyal Demokrat Federasyon, üye oldu, Eleanor bu sırada Edward Aveling ile tanıştı ve çift ömür boyu nikahsız şekilde birlikte yaşadı. Partiden Engels'in de reddettiği başkan Henry Hyndman ile yaşadığı sorunlar nedeniyle ayrıldı ve 1885 yılında Britanya'da Sosyalist Birlik'in kurucusu oldu. Bu Birliğe anarşistler de büyük gruplar halinde katıldı, fakat bu birliğin sonu oldu ve 1889 yılında Birlik dağıldı.

Eleanor Marx, Birliğin dergisine kadın hakları konusunda çeşitli yazılar yayımladı ve Emekçi Kadın Sendikası kurulması yolunda çaba gösterdi, çeşitli grevlere katıldı. 1880'lerde oyunculukla da ilgilenen Eleanor, sanatın feminist ve sosyalist bir araç olduğuna inandı.

1897 yılında dağılan Sosyalist Birlik'in birçok üyesi gibi Sosyal Demokratik Federasyon'a tekrar katıldı.

Marx, 1898'da sevgilisi Edward Aveling'in gizlice bir oyuncuyla evlendiğini öğrendi. Bu olayın da etkisiyle Aveling Marx'a beraber intihar etmeyi önerdi, Eleanor Marx 31 Mart 1898 tarihinde sevgilisinin temin ettiği hidrojen siyanürü içerek intihar etti. Aveling ise sözüne uymayarak intihar etmedi. Bu davranışı yüzünden tepkiyle karşılansa da herhangi bir yasal sorunla karşılaşmadı.

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1877 - Şikago Anarşistleri
  • 1883 - Marx'ın Değer Kuramı
  • 1884 - İrlanda Dinamitçileri
  • 1886 - Kadın Sorunu
  • 1890 - 1 Mayıs Konuşması, Hyde park
  • 1891 - Amerika'da İşçi Sınıfı Hareketi
  • 1897 - Karl Marx Üzerine Biyografik Notlar